សហជីពស្នើហែក្បួនកម្មករជាង២ពាន់នាក់ទៅមុខរដ្ឋសភានៅថ្ងៃពលកម្មអន្តរជាតិនិងដាក់ញត្តិ
ក្រុមសហជីពធំៗជិត១០ ដាក់លិខិតស្នើសុំ ជួបជុំកម្មករគ្រប់វិស័យ ជាង២ពាន់នាក់ នៅមុខសួនច្បារក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) និងហែក្បួនទៅដាក់ញត្តិនៅមន្ទីររដ្ឋសភា ក្នុងថ្ងៃទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ ១ឧសភា ខួបទី១៣៣ខាងមុខ។ អាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ មិនទាន់សម្រេចបែបណានៅឡើយទេ។
ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា លោក អាត់ ធន់ ឱ្យដឹងថា សហជីពគ្រប់វិស័យចំនួន៨ បានដាក់លិខិតរួមគ្នាជូនរដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញរួចហើយ កាលពីថ្ងៃទី០៧ មេសា។ ប៉ុន្តែមិនទាន់មានការឆ្លើយតបបែបណាទេ។ លោក ថា គោលបំណង ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសឱ្យកម្មករគ្រប់វិស័យ មានទាំង វិស័យកាត់ដេរ ចំណីអាហារ សេវាកម្ម ទេសចរណ៍ សំណង់ ដឹកជញ្ជូន កសិកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ជាដើម បានដាក់ញត្តិរួមគ្នាមួយ ជូនរដ្ឋសភា ដើម្បីទាមទារផលប្រយោជន៍ឱ្យកម្មករ៖ «យើងមិនទាន់ដឹងទេ (លទ្ធផល) ព្រោះធម្មតាវាមិនស្រួលទេ។ តែទោះបីយ៉ាងណា យើងត្រូវធ្វើណា»។
លិខិតដែលដាក់ជូនសាលារាជធានីភ្នំពេញ គឺក្រុមសហជីព ជូនដំណឹងអំពីទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ ដែលជាទិវារបស់កម្មករ និយោជិក និងពលរដ្ឋទូទាំងពិភពលោក ដូច្នេះ ដើម្បីអបអរទិវានេះ។ លោកបញ្ជាក់ថា ក្រុមសហជីព និងសមាគម ក្នុងវិស័យការងារ នឹងដាក់សំណើពាក់ព័ន្ធវិស័យការងារ ទៅរដ្ឋាភិបាល និងរដ្ឋសភា ដូចរាល់ៗឆ្នាំដែរ។
នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ ជាទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ ខួបទី១៣៣ (១៨៨៦-២០១៩)។ ក្រុមសហជីពនឹងប្រារព្ធទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ ក្រោមប្រធានបទ លើកកម្ពស់លក្ខខណ្ឌការងារ និងប្រាក់ឈ្នួលសមរម្យសម្រាប់កម្មករ និយោជិកគ្រប់វិស័យ។ កម្មករជាង ២ពាន់នាក់ នឹងជួបជុំគ្នា នៅមុខសួនច្បារក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្មករ (CDC) ក្បែរវត្តភ្នំ។ បន្ទាប់មក កម្មករនឹងនាំគ្នាហែញត្តិ ទៅដាក់មុខរដ្ឋសភា ហើយរៀបចំ ពិធីនៅទីនោះ រហូតដល់ម៉ោង១២ថ្ងៃត្រង់ ទើបយកញត្តិដាក់ជូនរដ្ឋសភា ហើយបិទបញ្ចប់កម្មវិធី។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ លោក ម៉េត មាសភក្ដី បានទេ ដោយសារលោកមិនលើកទូរស័ព្ទ។ ប៉ុន្តែអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ លោក កើត ឆែ ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក (Vodhotnews.com) ថា លោកមិនទាន់ទទួលបានលិខិតស្នើសុំរបស់តំណាងសហជីពទេ។
ថ្វីបើ រយៈពេល២ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មេដឹកនាំរបបឯកបក្ស លោក ហ៊ុន សែន បានខិតខំប្រមូលកម្មករតាមរោងចក្រ ឱ្យមកស្ដាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលរបស់លោក តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៣មក អាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ បានរឹតត្បិតសេរីភាពរបស់កម្មករខ្លាំង ដោយហាម និងរារាំងមិនឱ្យកម្មករ ប្រមូលផ្ដុំគ្នា និងហែក្បួនដាក់ញត្តិឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី១ ឧសភា ឆ្នាំ២០១៧ ក្នុងទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ លើកទី១៣១ អាជ្ញាធររារាំងមិនឱ្យកម្មករហែក្បួនពីសួនច្បារក្បែរវត្តភ្នំទេ។ ប៉ុន្តែសាលាក្រុងភ្នំពេញអនុញ្ញាតឱ្យជួបជុំគ្នា ក្បែររបងស្ថានទូតរុស្សី ក្នុងសង្កាត់ទន្លេបាសាក់ ហើយឱ្យហែក្បួនចេញពីទីនោះ អមឃ្លាំមើលដោយកងកម្លាំងប្រហែល១០០នាក់ ប្រដាប់ដោយអាវុធវែង ខែល និងដំបង គ្រប់ដៃ។ ចំណែក នៅឆ្នាំ២០១៨ ក្នុងខួបលើកទី១៣២ អាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ ហាមមិនឱ្យហែក្បួនគ្រប់ទម្រង់ តែផ្ដល់ជម្រើសពីរ គឺទី១ នាំគ្នាជិះឡានយកញត្តិទៅដាក់ជូនរដ្ឋសភា និងទី២ អញ្ជើញខាងតំណាងរដ្ឋសភា មកទទួលញត្តិពីកម្មករ។
ការរឹតត្បិតកម្មករ មិនឱ្យហែក្បួន ដោយសន្តិវិធីបែបនេះ រងការរិះគន់ថា រំលោភសិទ្ធិកម្មករ និងធ្វើផ្ទុយពីច្បាប់ស្ដីពី ការធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី។ ការរារាំង កម្មករហែក្បួនបញ្ចេញមតិ ជាការបំពានលើជំពូកទី៣ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ចែងថា កម្ពុជា ទទួលស្គាល់ និង គោរពសិទ្ធិមនុស្ស ដូចមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ សេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស និង កតិកាសញ្ញា ព្រមទាំងអនុសញ្ញាទាំងឡាយទាក់ទងទៅនឹងសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិនារី និង សិទ្ធិកុមារ។
ចំណែក មាត្រា៥ នៃច្បាប់ស្ដីពី ការធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី ចែងក្នុងន័យថា ក្រុមបុគ្គលណា ដែលមានបំណងរៀបចំបាតុកម្ម នៅទីសាធារណៈ ត្រូវជូនដំណឹង ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរទៅអាជ្ញាធរដែនដី មិនមែនសុំការអនុញ្ញាតទេ។ ឯមាត្រា៩ ចែងថា អាជ្ញាធរត្រូវតែឆ្លើយតបវិជ្ជមានទៅអ្នកស្នើសុំ លើកលែងតែ ករណីបាតុកម្មចំថ្ងៃពិធីបុណ្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ដូចជា ចម្រើនព្រះជន្ម រាជាភិសេក បុណ្យអុំទូក បុណ្យឯករាជ្យជាតិ ចូលឆ្នាំខ្មែរ និងភ្ជុំបិណ្ឌ ប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកសម្របសម្រួលមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស លោក ឃុន ថារ៉ូ ចង់ឃើញ អាជ្ញាធរ មិនយកសិទ្ធិ សេរីភាពរបស់កម្មករ ទៅផ្សាភ្ជាប់នឹងរឿងនយោបាយដូចមុនទេ។ តំណាងសង្គមស៊ីវិលខាងសិទ្ធិការងាររូបនេះ ចង់ឱ្យមានបរិយាកាស បើកលំហសេរីភាពកម្មករ ឱ្យមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ ដោយពេញទី និងហែក្បួនឡើងវិញ ព្រោះការហែក្បួន ទាមទារផលប្រយោជន៍កម្មករ គេប្រារព្ធ ទូទាំងពិភពលោក មិនមែនតែកម្ពុជា។ លោក ឃុន ថារ៉ូ យល់ថា បើអាជ្ញាធរ នៅតែរឹតត្បិតសេរីភាពកម្មករទៀត ជាការខាតបង់របស់រដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរទៅវិញទេ៖ «ការរឹតត្បិតនៅក្នុងទម្រង់បែបបទនយោបាយណាមួយ ខ្ញុំគិតថា ជារូបភាពអវិជ្ជមានសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលវិញទេ»។
ទោះមានការដាក់បារ៉ាស់ និងកងកម្លាំងរារាំង តែរាល់ឆ្នាំ ក្រុមកម្មករតែងជម្នះ ការរារាំងនោះ ដើម្បីទៅដាក់ជូនរដ្ឋសភា។ សហជីព តែងស្នើឱ្យសមាជិករដ្ឋសភា និងអាជ្ញាធរ ជួយសម្រួល ឱ្យកម្មករ អាចជួបជុំគ្នា នៅមុខរដ្ឋសភារាល់ឆ្នាំ ដើម្បីប្រារព្ធទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ ១ឧសភា។ ប្រធានសហជីព លោក អាត់ ធន់ ថា ទោះមានការលំបាក តែកម្មករនឹងខំប្រឹងប្រារព្ធទិវានេះ រាល់ឆ្នាំ ព្រោះជាការទាមទារសិទ្ធិកម្មករ៕
ប្រភព៖ វិទ្យុអាស៊ីសេរី